Nắp hố ga và những điều thú vị

Nắp hố ga / nắp cống hay còn gọi là nắp bảo trì đường cống ngầm – Thường là một tấm kim loại có thể tháo rời, được đậy vừa trên miệng lỗ mở của hố ga; Nắp thường có kích thước tiêu chuẩn, miệng hố ga cần rộng vừa để cho một người di chuyển tới các điểm bảo trì, bảo dưỡng; được đặt ở phía dưới lòng đất và các đường cống ngầm xung quanh các khu vực đô thị, hoặc thành phố có cư dân sinh sống phát triển. Nắp hố ga thường được thiết kế để ngăn chặn bất cứ ai hoặc cái gì có thể rơi xuống đường ống nước, và thường được gia cố để hạn chế tối đa sự can thiệp của con người và các loại rác thải khó xử lý rơi vào đường nước thải.

>>> Đừng bỏ qua: Bạn đã biết tại sao nắp hố ga lại nằm giữa lòng đường chưa?

Đặc điểm cơ bản của Nắp hố ga

Nắp hố ga thường được làm bằng gang đúc, bê-tông, hoặc kết hợp cả hai tuỳ thuộc mục đích sử dụng. Điều này khiến chúnchungsgias trị, có độ cứng khoẻ và thường…rất nặng. Thông thường, một nắp hố ga thường nặng khoảng 113Kg hoặc hơn; Trọng lượng chính là yếu tố giúp nắp hố ga ở nguyên vị trí khi các phương tiện giao thông di chuyển qua lại. Các loại nắp hố ga hiện đại thường cần các công cụ chuyên dụng để di dời và tháo dỡ. Hiện nay, nắp hố ga cũng có thể được làm từ nhựa gia cố với sợi thuỷ tinh hoặc các loại vật liệu composite (đặc biệt như ở Châu Âu, hay các quốc gia thường có vấn đề về trộm cắp). Mặc dù có trọng lượng và tính chất cồng kềnh, các nắp cống đôi khi vẫn bị đánh cắp, thường là để bán lại như phế liệu, đặc biệt là khi giá kim loại tăng.

“Cũng bởi luật hạn chế trong hạn mức trọng lượng xử lý thủ công, Châu Âu đã chứng kiến ​​một động thái hướng tới vật liệu nắp hố ga Composite có trọng lượng nhẹ hơn, mang lại những lợi ích thiết thực hơn như khả năng chống trơn trượt hoặc khả năng cách điện.”

Nắp hố ga được đặt trên một đế kim loại, với một một vành trong nhỏ và vừa với phần của nắp; Phần đế của nắp hố ga thường được gọi là “Khung”. Nguyên nhân bởi chúng thường xuất hiện thông qua các quy trình đúc; điển hình là kỹ thuật đúc khuôn cát và khuôn đúc chính là một trong những thứ không thế thiếu trong quá trình tạo hình của sản phẩm

Các nắp cũng thường được thiết kế với “lỗ khoá đặc biệt” dùng để móc và nâng miếng hố ga lên trong trường hợp cần thiết; chúng cũng có thể được thiết kế để kín nước hơn hoặc cũng có thể được thiết kế để lọt ánh sáng chiếu qua. Một móc hoặc móc cống thường được sử dụng để nâng chúng lên, mặc dù cũng có thể sử dụng các công cụ khác, bao gồm cả nam châm điện.

Mặc dù các nắp cống là quá to để có thể dễ dàng sưu tầm, nhưng chính vì sự phổ biến của chúng và sự phát triển với nhiều hoa văn hay các dòng mô tả được in trên chúng đã khiến cho các nhà sưu tầm ảnh từ khắp nơi trên thế giới cảm thấy bị thu hút. Theo Remo Camerota – Tác giả của một cuốn sách về chủ đề Drainspotting: 95% đô thị của Nhật Bản có thiết kế riêng và thường được sơn dát phủ với nhiều màu sắc hoa văn hoạ tiết.

Các nắp cống cũng nên được đánh dấu để mọi người biết rằng loại dịch vụ nào đang tồn tại dưới đó hay đơn vị nào sẽ phụ trách duy trì hoạt động của các dịch vụ đó; Chăng hạn như hệ thống cấp nước địa phương, đường dây cáp của công ty viễn thông, đường cáp tàu điện ngầm hoặc đường ống của công ty khí đốt tự nhiên. Tên “hố ga” đôi khi cũng được thay đổi để khiến nó trở nên “trung lập” hơn – Ví dụ như ở thành phố Berkeley, California đã thay đổi từ “hố ga” trong các điều khoản chính thức trở thành “hố bảo trì” trong năm 2019.

Các hình dạng cơ bản của Nắp hố ga

Câu hỏi về vấn đề tại sao các nắp cống thường có hình tròn đã được Microsoft sử dụng tại một số quốc gia trong quá trình trao đổi và phỏng vấn xin việc. Với ý định ban đầu sử dụng trong việc đánh giá tâm lý và nhận định về cách mà ứng viên tiếp cận một câu hỏi với nhiều đáp án trả lời hơn là chỉ có một đáp án đúng. Vấn đề này đã tạo ra một số cách giải thích thay thế, từ nguyên lý luận đến triết học.

“Nắp cống tròn vì … miệng cống tròn!”

Lý do cho hình dạng có thể bao gồm:

• Nắp cống hình tròn không thể rơi qua lỗ tròn của nó, trong khi nắp cống hình vuông có thể rơi nếu được đặt theo đường chéo trong lỗ hố ga.
  Sự tồn tại của một lớp “môi” giữ nắp với ý nghĩa là lỗ bên dưới sẽ nhỏ hơn nắp hố; do đó mà các hình dạng khác có thể đủ.
• Đối với hình tam giác hoặc như các đường cong khác có chiều rộng không đổi cũng có thể phục vụ cho mục đích làm nắp hố ga; tuy nhiên, việc sản xuất các nắp hố ga với kích thước hình tròn dễ hơn nhiều so với các hình khác, đặc biệt đối với những hình đòi hỏi yếu tố chi tiết và tính thẩm mỹ cao;
• Các ống tròn là hình dạng mạnh nhất và tiết kiệm vật liệu nhất để chống lại sức nén của trái đất xung quanh chúng;
• Nắp cống tròn có đường kính nhất định, có diện tích bề mặt nhỏ hơn nắp vuông với cùng chiều rộng; do đó cần ít vật liệu hơn để đúc và sản xuất nắp hố ga; Đồng nghĩa với việc chi phí sản xuất và gia công sẽ thấp hơn;
• Các bề mặt chịu lực của khung và nắp hố ga được gia công để đảm bảo độ phẳng và ngăn chúng bị xô lệch khi các phương tiện giao thông di chuyển qua lại;
• Vật đúc tròn dễ chế tạo hơn nhiều bằng máy tiện;
• Các nắp tròn không cần xoay để căn chỉnh với miệng cống;
• Nắp cống tròn có thể dễ dàng di chuyển hơn bằng cách lăn;
• Nắp cống tròn có thể dễ dàng được khóa tại chỗ với một phần tư lần lượt (như được thực hiện ở các nước như Pháp), điều này khiến chúng khó mở mà không cần một công cụ đặc biệt. Các nắp có thể khóa được không cần phải làm quá nặng để chống bị bung ra.

Một số hình dạng khác của nắp hố ga

Các hình dạng miệng cống khác có thể được tìm thấy, thường là hình vuông hoặc hình chữ nhật. Tại Nashua, New Hampshire, có một điều bất thường và thú vị là các nắp cống ở đây có hình tam giác và được đặt theo hướng dòng chảy của dòng nước phía bên dưới. Vào năm 2011, thành phố đã dần loại bỏ các loại nắp cống có hình tam giác (được gia công và sản xuất bởi một xưởng đúc địa phương) vì chúng không đủ lớn để đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn hiện đại và hiện cũng không thể tìm được nhà sản xuất các loại nắp hố ga hình tam giác có kích thước lớn hơn. Một số nắp cống ở Hamilton, Bermuda, có hình tam giác và có bản lề. Một số lớp phủ chính trên mặt nước hình tam giác cũng được thấy ở San Francisco.

Một bài báo nghiên cứu về Robot vào năm 2011 cho rằng robot có thể kiểm tra hình dạng của các nắp cống cụ thể và sử dụng dữ liệu này vào mục đích tính toán vị trí địa lý của chúng, ví dụ cụ thể như một hệ thống kiểm tra kỹ lưỡng dữ liệu GPS.

Một số thông tin thú vị về nắp hố ga:

An ninh và an toàn

• Ở các khu vực đô thị, vấn đề về “điện đi lạc” (hiệu điện thế lệch pha) trở thành mối quan tâm đang kể đối với các vấn đề liên quan tới tiện ích và xã hội.Vào ngày 16 tháng 1 năm 2004, Jodie S. Lane bị điện giật t.ử vo.ng sau khi dẫm lên nắp cống bằng kim loại khi đang dắt chó đi dạo ở thành phố New York. Do kết quả của sự cố này và các sự cố khác, sự chú ý ngày càng tăng đã được tập trung vào những mối nguy hiểm này, bao gồm các hội nghị kỹ thuật về phát hiện và ngăn ngừa vấn đề điện áp đi lạc.
• Do thiết kế khí động học, một số xe đua hiện đại có thể đạt đủ tốc độ tạo ra đủ chân không để nâng nắp cống lên khỏi miệng của hố ha. Do đó, trong các cuộc đua trên đường thành phố, các nắp cống phải được hàn hoặc khóa lại để tránh bị thương. Năm 1990, trong cuộc đua Giải vô địch xe thể thao thế giới bảng C tại Circuit Gilles Villeneuve (nằm trong một công viên công cộng ở Montreal, Quebec), một chiếc Porsche 962 của Brun Motorsport đã va vào nắp cống bị nâng lên do tác dụng của mặt đất của chiếc xe anh đang theo sau, một chiếc Porsche Courage C24. Điều này khiến chiếc Porsche đi sau bốc cháy và các vấn đề an toàn đã kết thúc cuộc đua ngay sau đó.

Mất trộm

• Tình trạng trộm cắp nắp cống thường gia tăng khi giá kim loại phế liệu cao.
• Trộm cắp nắp cống có thể là một vấn đề nghiêm trọng ở Trung Quốc, nơi việc mất nắp cống đã gây ra ít nhất tám người chết vào năm 2004. Theo Tân Hoa xã của Trung Quốc, khoảng 240.000 nắp cống và nắp cống trên đường phố đã bị đánh cắp ở Bắc Kinh vào năm 2004. Trong cuốn China Shakes the World, James Kynge mô tả hiện tượng:

“.. trong vài tuần, bắt đầu từ giữa tháng 2 năm 2004, lúc đầu, chậm rãi nhưng với tốc độ tháo lắp; nắp cống bắt đầu biến mất khỏi các con đường và vỉa hè trên khắp thế giới. Khi nhu cầu của Trung Quốc khiến giá sắt vụn tăng lên mức kỷ lục, những tên trộm hầu như ở khắp mọi nơi dường như đều có chung ý tưởng. Khi bóng tối buông xuống, chúng “dùng” những “tấm bìa sắt” và bán chúng cho các thương nhân địa phương, những người này cắt chúng ra và chất lên tàu đến Trung Quốc. Những cuộc di dời đầu tiên được cảm nhận ở Đài Loan, quốc đảo nằm ngay ngoài khơi bờ biển đông nam của Trung Quốc. Tiếp theo là ở các nước láng giềng khác như Mông Cổ và Kyrgyzstan … Bất cứ nơi nào mặt trời lặn, những người lái phi công làm việc để thỏa mãn cơn đói của Trung Quốc. Hơn 150 bìa đã biến mất trong một tháng ở Chicago. “Vụ cướp náp cống lớn” của Scotland đã chứng kiến ​​hơn một trăm chiếc nắp biến mất trong vài ngày.”

• Từ Montreal đến Gloucester đến Kuala Lumpur, những người đi bộ không nghi ngờ gì đã vấp phải những cái hố.
• Ở Newham, Đông London, gần 200 vỉ và nắp đã bị đánh cắp vào năm 2004. [19] Một nắp cống do nghệ sĩ Antony Gormley thiết kế đã bị đánh cắp vào năm 2013, mười năm sau khi lắp đặt.
• Tại thành phố Kolkata, Ấn Độ, hơn 10.000 nắp cống đã được lấy đi trong hai tháng vào năm 2004. Chúng được thay thế bằng nắp bê tông, nhưng chúng cũng bị đánh cắp, lần này là để lấy cốt thép bên trong chúng.
• Vào tháng 3 và tháng 4 năm 2012, Ajax, Ontario và Niagara Falls, Ontario đã có hàng chục nắp cống bị đánh cắp.

Nắp cống “được đẩy vào không gian”

Theo truyền thuyết đô thị, một nắp cống đã vô tình được phóng ra khỏi trục của nó trong một cuộc thử nghiệm hạt nhân dưới lòng đất vào những năm 1950, với tốc độ đủ cao để đạt được vận tốc thoát. Huyền thoại dựa trên một sự cố có thật trong các cuộc thử nghiệm hạt nhân trong Chiến dịch Plumbbob, khi một nắp thép tấm nặng 900 kg (1.984 lb) bị nổ tung khỏi trục thử nghiệm với tốc độ không xác định, và xuất hiện như một vệt mờ trên một khung phim của các bài kiểm tra; nó không bao giờ được phục hồi, nhưng có khả năng nó bị cháy trong khí quyển do ma sát. Một phép tính trước khi sự kiện diễn ra đã đưa ra tốc độ dự đoán gấp 6 lần vận tốc thoát ra khỏi Trái đất, nhưng tính toán này không có khả năng chính xác. Sau sự kiện này, Tiến sĩ Robert R. Brownlee mô tả ước tính tốt nhất về tốc độ của tấm bìa từ bằng chứng chụp ảnh là “đi như một con dơi ra khỏi địa ngục!”

Phân loại và tải

• Tiêu chuẩn Châu Âu EN 124 năm 1994 áp dụng cho các nắp cống và nắp cống thoát nước mưa có khe hở lên đến 1m đối với các khu vực dành cho người đi bộ hoặc xe cộ qua lại (ví dụ như các nắp có khe hở trên 1 m được quy định trong Tiêu chuẩn Anh BS9124). Tiêu chuẩn EN 124 quy định một số hạng cân tùy thuộc vào ứng dụng và cũng đang được sử dụng ở một số quốc gia bên ngoài Liên minh Châu Âu. Nắp hố ga loại A15 (gang) nhẹ nhất có thể chịu được trọng lượng tối đa là 1,5 tấn. Nó thường sẽ được giới hạn cho các ứng dụng nhẹ trong khu vực dành cho người đi bộ, vườn, sân, đường lái xe và tương tự. Nắp cống hạng F900 nặng nhất thường được sử dụng trong các bến tàu, sân bay và các ứng dụng hạng nặng khác. EN 124 không áp dụng cho lưới của các kênh thoát nước đúc sẵn (theo EN 1433) hoặc các rãnh thoát nước sàn và mái trong các tòa nhà (được quy định trong EN 1253-1).
• Hiệp hội Thương mại Lớp phủ Tiếp cận Chế tạo (FACTA) cung cấp thông số kỹ thuật riêng có hiệu lực vào năm 2013. Nó có phạm vi tương tự như EN 124, tập trung vào tải trọng bánh xe và dựa trên các tiêu chuẩn Châu Âu về kết cấu thép. Đặc điểm kỹ thuật của FACTA áp dụng cho các nắp đậy đặc, nắp lõm được thiết kế cho các sản phẩm thoát nước bề mặt và hệ thống thoát nước có kết cấu hoặc phi kết cấu